Bugun...


Osman Coşkun

facebook-paylas
HEMŞİN’DE GÜNEŞ DUASI
Tarih: 30-04-2021 22:54:00 Güncelleme: 30-04-2021 22:54:00


Hemşin’de “ablik-bublik” adıyla yaylalarda yapılan güneş duası. Bir grup çocuk gelin elbiseleriyle süslenmiş bir sopayı kukla haline getirip bununla yaylada her kapıya uğrarlar ve yiyecekler toplanırdı. Toplanan yiyecekler vanakta (yayla meydanı) ateş yakılıp pişirilerek yenirdi ve horonlar oynanırdı.
Kapı önlerinde bu tekerleme söylenirdi:
Babra bubrik ne isder?
Kaşuk kaşuk yağ isder,
Folden yumurta isder,
Tekneden kaymak isder,
Verenin oğli olsun,
Vermeyenin de kör topal kızı olsun,
Allah’dan güneş isder.
(CAFEROĞLU, 1946, s. 265)
“Türkçe butik> bıtık> bıdık ve Ermeniceye bzdig: Ufak çocuk.” (GÜLENSOY, 2007, s. 143)
Eski Türkçe bıdık: Kısa boylu ve tıknaz insan. (ÇAĞBAYIR)
Büyük Lazca Sözlük’te ve Şirimi’de “abul babulişi: Saklambaç oyunu.” Lazcada böyle bir sözcük yoktur, uydurmadır.
“Güneş duasına Bilenköy’de “ebe bubrik”, Ortayol’da “barba bubrik”, Çamlıtepe’de “bubrik bubrik” denilir.
Çayeli’nin Karaağaç köyünün bu yayla geleneğine “bulmedigun” denilir.” (KOLİVAR, s. 109)
Çayeli’nin Senoz vadisindeki bazı köyler ise bu yayla geleneğine “bobre diken” derler.
Bobre diken ne ister?
Kadidan yaği ister,
Tekneden kaymak ister,
Torbadan uni ister
Allahtan güneş ister...
Hopa/ Hemşin’de:
“Avra bubrik ne ister
Kaşuk kaşuk yağ ister,
Allahtan güneş ister,
Verenin oğlu olsun, (amin)
Vermeyene kör topal.”
(YILMAZ, 2003, s. 163)
Erciş’te yağmur duası:
Çömçe (kepçe) gelin çöm ister
Allahtan yağmur ister
Beğlerden para ister
Hanımlardan yumurta ister (ÖGEL, 1986, s. 104)
Gaziantep’te yağmur duası:
Çömçe gelin ne ister
Allahtan rahmet ister
Bir kaşık yağ ister
Bir avuç bulgur ister
Ver Allahım ver
Yağmur ile sel. (ÖGEL, 1986, s. 105)
“Kalandar gecesi devlet bacası
Tasımı dolduran cennet hocası
Doldurtmayan cehennem hocası
Üstte erkeği altta dişi” (Çaykara, Şur)
“Gece geldim kapınız
Selam verdim yapınıza
Selamımı almazsanız
Daha gelmem yapınıza” (Çarşıbaşı/ Trabzon)
Azerbaycan’da “ğodu-ğodu: Eskiden ardı arkası kesilmeden yağmur yağdığında köy çocuklarının toplaşarak kapı kapı dolaşıp türkü söyleme merasimi” ve bublik: Halka şeklinde çörek. (ALTAYLI, 1994, s. 534, 153)


Bu yazı 1188 defa okunmuştur.

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ
Henüz anket oluşturulmamış.
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YUKARI